Stel je loopt letsel op door een gebrek aan een gebouw of een weg. Denk aan een dakpan die van een huis valt op een voorbijlopende voetganger, of een fietser die valt doordat er een gat in het fietspad zit. Onder omstandigheden kun je dan de eigenaar van het gebouw of het fietspad, de opstal dus, aansprakelijk stellen voor het letsel dat je hierdoor hebt opgelopen. Dit noemen we opstalaansprakelijkheid. Hoe dit zit, leg ik uit in dit artikel.
Wat is opstalaansprakelijkheid?
Opstalaansprakelijkheid houdt in dat de eigenaar van een opstal op basis van de wet aansprakelijk kan zijn wanneer sprake is van een gebrek aan de opstal, waardoor een derde schade lijdt. Dit is geregeld in artikel 6:174 van het Burgerlijk Wetboek. Hierbij is sprake van een zogeheten risicoaansprakelijkheid. Dat houdt in dat het voor de aansprakelijkheid niet uitmaakt of de eigenaar iets verkeerd heeft gedaan en/of de eigenaar een verwijt te maken valt.
Gemeentes hebben veel opstallen in bezit. Denk hierbij bijvoorbeeld alleen al aan de wegen die in het bezit zijn van gemeentes. De opstalaansprakelijkheid kan dan ook worden gebruikt om een gemeente aansprakelijk te stellen, bijvoorbeeld wanneer een fietser valt doordat er een gat in het fietspad zit. Om te kunnen spreken van opstalaansprakelijkheid, is onder andere van belang of sprake is van een gebrek aan de opstal.
Wanneer is sprake van een gebrek?
Een opstal is gebrekkig wanneer het niet voldoet aan de eisen die daar in de gegeven omstandigheden aan mogen worden gesteld. Hiervoor is onder andere van belang wat de aard en de functie van de opstal is, wat de fysieke toestand van de opstal is en welke mogelijkheden er zijn om veiligheidsmaatregelen te treffen en of in hoeverre het treffen van veiligheidsmaatregelen bezwaarlijk is. Bij de beoordeling van de vraag of een opstal gebrekkig is kunnen ook veiligheidsmaatregelen van belang zijn.
CROW-richtlijnen
Voor het antwoord op de vraag of een weg voldoet aan de eisen die daar in de gegeven omstandigheden aan mogen worden gesteld, of dat toch sprake is van een gebrek waardoor de eigenaar van de weg aansprakelijk is, kunnen de richtlijnen van het CROW (Centrum voor Regelgeving en Onderzoek in de Grond-, Water- en Wegenbouw en de Verkeerstechniek) een belangrijke rol spelen. Uit de richtlijnen van het CROW blijken namelijk onder andere hoe wegen en andere openbare ruimtes veilig ingericht moeten worden. Heeft een eigenaar van een weg zich niet gehouden aan de richtlijnen van het CROW en heeft daardoor een ongeval plaatsgevonden? Dan kan dat leiden tot opstalaansprakelijkheid van de eigenaar van de weg.
Andere criteria
De vraag of sprake is van opstalaansprakelijkheid is steeds afhankelijk van de specifieke omstandigheden van het geval. Naast de richtlijnen van het CROW, zijn ook in de jurisprudentie criteria bepaald aan de hand waarvan in voorkomende gevallen kan worden beoordeeld of sprake is van een gebrek aan de opstal en of de eigenaar van een opstal aansprakelijk is voor de schade die hierdoor is veroorzaakt.
Vragen?
Heeft u letsel opgelopen als gevolg van een gebrek aan een opstal en wilt u weten of u de eigenaar van de opstal aansprakelijk kunt houden voor uw schade? Neem dan contact met ons op, dan denken wij graag met u mee.