Als mensen uit elkaar gaan komt het regelmatig voor dat zij een geschil krijgen over de verdeling van de gemeenschappelijke woning. Als een woning verdeeld moet worden zijn er twee mogelijkheden. Ofwel de woning wordt toebedeeld aan één van de partijen ofwel de woning wordt verkocht.
Als de ene partner wil dat de woning aan hem of haar wordt toebedeeld, moet de andere partner worden ‘uitgekocht’, door de helft van de overwaarde aan hem of haar te betalen. In dat geval duurt het soms lang om duidelijkheid te verkrijgen of het mogelijk is om een passende financiering te verkrijgen teneinde het aandeel van de andere partner in de woning over te nemen. Het is ook niet ongebruikelijk dat de ‘overnemende partner’ tijd rekt door de financieringsaanvraag op de lange baan te schuiven.
In het andere geval, als de woning moet worden verkocht, komt het niet zelden voor dat de partner die nog in de woning verblijft geen haast maakt met verkoop. Hij of zij heeft immers een dak boven het hoofd en, gelet op de krappe woningmarkt, is het meestal niet eenvoudig om een andere woning te vinden. De achtergebleven partner werkt in dat geval dan gewoon niet mee aan het geven van de verkoopopdracht en het daaropvolgende verkooptraject.
Vaak wil één van de partijen echter snel duidelijkheid of de woning verkocht moet worden dan wel overgenomen wordt door de andere partner en heeft belang bij het meewerken daaraan door de ander. Reden daarvoor kan zijn dat hij of zij wil kunnen beschikken over zijn/haar aandeel in de overwaarde in de woning. Reden kan ook zijn dat deze partner van de hoofdelijke aansprakelijkheid voor de hypotheekschuld af wil, bijvoorbeeld omdat hij/zij een andere woning wil kopen.
Welke mogelijkheden zijn er om de treuzelende partner in beweging te krijgen?
Als één van de partners verdeling van de woning traineert, dan kunt u dit aan de rechter voorleggen. De wet bepaalt namelijk dat partijen niet verplicht kunnen worden om in een onverdeelde gemeenschap te blijven.
Als er sprake is van een spoedeisend belang kan er in beginsel reden zijn om een kort geding aanhangig te maken. Het alternatief is het starten van een zogenaamde bodemprocedure. Nadeel daarvan is echter dat de doorlooptijd van een procedure lang is. Een jaar of langer is geen uitzondering. Al die tijd kan de daadwerkelijke verdeling dan dus tegengehouden worden. Dat is dus geen aantrekkelijke optie
Welke mogelijkheden biedt een kort geding?
Rechtspraak
Tot voor kort was het aanspannen van een kort geding een risicovolle aangelegenheid. De rechtspraak oordeelde verschillend over de vraag of een vordering tot medewerking aan verkoop van een woning in kort geding mogelijk was. Zo oordeelde het Hof Den Haag en in navolging daarvan ook het Hof Den Bosch dat een veroordeling tot verkoop van een gemeenschappelijke woning moet worden aangemerkt als een verdelingshandeling, zijnde een voorziening die niet in kort geding kan worden gegeven. Rechtzoekenden in deze regio’s kwamen dan dus van een koude kermis thuis en moesten alsnog een kostbare en langdurige bodemprocedure starten.
Deze lijn is door de Hoven Arnhem-Leeuwarden en Amsterdam uitdrukkelijk afgewezen. Zij waren van oordeel dat de Voorzieningenrechter steeds een voorziening kan treffen in de vorm van een veroordeling van de ene partij ten gunste van de andere partij.
Vanwege de hierdoor ontstane rechtsonzekerheid en de behoefte aan duidelijkheid op dit punt is er cassatie in het belang der wet ingesteld van Het arrest van het Hof Den Haag van 13 november 2018.
Op 31 maart 2023 heeft de Hoge Raad het verlossende woord gegeven en bepaald dat de rechter in kort geding een veroordeling tot medewerking aan de overdracht van een onroerende zaak kan uitspreken. Ook kan de rechter in kort geding een veroordeling uitspreken om mee te werken aan de verkoop en levering van een tot een gemeenschap behorend goed aan een derde. Dat verkoop van een tot een gemeenschap behorend goed om de opbrengst te verdelen een wijze van verdeling is als bedoeld in art. 3:185 BW, staat niet eraan in de weg dat bij wijze van voorlopige voorziening in kort geding een veroordeling om daartoe over te gaan, wordt uitgesproken, aldus de Hoge Raad.
Weigert uw ex dus mee te werken aan verdeling of verkoop van de woning dan kunt u nu dus binnen korte tijd een uitspraak van de rechter krijgen.
Treuzelen loont dus niet meer, althans veel minder dan voorheen.
Vragen?
Hebt u vragen naar aanleiding van het voormelde of heeft u andere vragen over scheidingen? Neem dan contact met ons op, zodat wij in uw belang kunnen meedenken.